آیتالله سید باقرآیت میردامادی در گفتگو با خبرنگار فرهنگی ذاکرنیوز؛ با بیان اینکه فریضه امر به معروف و نهی از منکر مساله بسیار مهم و حساسی است، اظهارداشت: در حدیث داریم تمام کارهای خیر حتی جهاد در راه خدا و شهید شدن در راه خدا در مقابل امر به معروف و نهی از منکر مانند قطرهای است در برابر دریا.
نماینده تامالأختیار آیتالله العظمی نوری همدانی با بیان اینکه تمام دستورات دین به احیای امر به معروف و نهی از منکر بستگی دارد، خاطرنشان کرد: خداوند در قرآن خطاب به امت محمد(ص) میفرمايد: «كُنتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَلَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتَابِ لَكَانَ خَیْرًا لَّهُم مِّنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَأَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ؛ شما بهترين امتى هستيد كه براى مردم پديدار شدهايد به كار پسنديده فرمان مىدهيد و از كار ناپسند بازمىداريد و به خدا ايمان داريد و اگر اهل كتاب ايمان آورده بودند قطعا برايشان بهتر بود برخى از آنان مؤمنند ولی بيشترشان نافرمانند». و این درحالی است که در قرآن آیهای نداریم مبنی بر اینکه شما مردم خوبی شدهاید برای اینکه نماز میخوانید و حتی درباره پرداخت زکات و خمس، روزه و حج نیز چنین تعبیری به کار نرفته است.
استاد اخلاق حوزه علمیه تصریح کرد: خداوند در قرآن کریم از مؤمنین بسیار تعریف کرده و شاخصها و نشانههای مؤمنین را نیز برشمرده است اما این عبارت « كُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ» فقط مختص فریضه امر به معروف و نهی از منکر است که این دلیل بر عظمت و بزرگی امر به معروف و نهی است.
این نویسنده و پژوهشگر حوزوی با تأکید بر اینکه امر به معروف و نهی از منکر وظیفه همه مسلمانان و جز فروع دین است اظهار کرد: ولی پرچمدار امر به معروف و نهی از منکر روحانیت هستند.
آیتالله میردامادی ادامه داد: مهمترین وظیفه روحانیت هدایت انسانهاست و ائمه جماعات نقش محوری در احیای امر به معروف و نهی از منکر دارند.
امام جماعت مسجد جامع امام رضا(ع) با تأکید بر اینکه ترک امر به معروف و نهی از منکر موجب خروج ایمان و نزول بلا میشود تشریح کرد: از رسول خدا(ص) روایتی داریم که ترک امر به معروف و نهی از منکر موجب خروج ایمان است و روایت آن این است:« قَالَ اَلنَّبِيُّ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ: إِنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَيُبْغِضُ اَلْمُؤْمِنَ اَلضَّعِيفَ اَلَّذِي لاَ دِينَ لَهُ فَقِيلَ لَهُ وَ مَا اَلْمُؤْمِنُ اَلَّذِي لاَ دِينَ لَهُ قَالَ اَلَّذِي لاَ يَنْهَى عَنِ اَلْمُنْكَرِ؛ رسول خدا (ص) فرمود: در واقع خداوند عزّوجلّ بر مؤمن ناتوانى كه دين ندارد خشم مىكند. عرض شد: مؤمنى كه دين ندارد چگونه مؤمن است؟ فرمود: كسى كه نهى از منكر نكند.»
نماینده تامالأختیار آیتالله العظمی نوری همدانی ادامه داد: رسول خدا(ص) در روایتی دیگر میفرماید: «إِذا اُمـَّتى تَواكَلَتِ الْأَمـْرَ بِاْلمـَعْرُوفِ وَالنَّهىَ عَنِ الْمُنْكَرِ فَلْيَأْذَنوُا بِوِقاعٍ مِنَ اللّه تعالی؛ زمانی که امت من امر به معروف و نهی از منکر را ترک کنند و هر یک شانه از زیر بار مسئولیت خالی کنند و به عهده دیگری واگذارند، باید آماده جنگ با خدا باشند.» و مراد از این حدیث آن است که باید خود را آماده بلا و عذاب الهی کنند.
احیای امر به معروف و نهی از منکر، بزرگترین هدف امام حسین(ع)
مؤلف کتاب پیام عاشورا در اهمیت امر به معروف و نهی از منکر گفت: آنچه از روایات و خطبههای امام حسین(ع) در مواقف متعدد استفاده میشود، بزرگترین انگیزه و هدف آن حضرت از این قیام مقدس، امر به معروف و نهی از منکر و احیای این دستور بزرگ اسلامی بوده است. در نتیجه یکی از پیامهای عاشورا که امام حسین(ع) و یاران بزرگوارش با خون مقدسشان برای جامعهی بشریت دادهاند، همین مسأله بزرگ است.
آیتالله میردامادی درباره شرایط امر به معروف و نهی از منکر توضیح داد: آمر به معروف و ناهی از منکر بداند که تذکرش تاثیرگذار است و کار بیهوده و عبثی انجام نداده است و خطری برای آمر به معروف و یا ناهی از منکر داشته باشد که در این حالت اسلام اجازه داده است که روش تسامح را در پیش بگیرد.
استاد حوزه علمیه افزود: در زمانی که آمر به معروف و ناهی از منکر چندین بار تذکر لسانی داده است اما کسی به این تذکرات توجهی نداشتهاند در این حالت نیز از آمران و ناهیان رفع تکلیف میشود.
فقیه اهل بیت عصمت و طهارت (ع) با بیان اینکه اخلاق و زبان خوش، احترام و تواضع در تأثیرگذاری امر به معروف و نهی از منکر بسیار نقش دارد، گفت: در صورتی که با ادبیات و اخلاق نیکو، احترام و تواضع با افراد رفتار کنیم و کرامت انسانی آنها را مد نظر داشته باشیم، نفوذ کلام افزایش مییابد و در اثربخشی امر به معروف و نهی از منکر مؤثر خواهد بود.
توصیه آیتالله میردامادی به طلاب
نماینده آیتالله العظمی نوری همدانی گفت: طلاب از قدیم و الأیام صفات خوبی داشتند؛ نماز اول وقتشان ترک نمیشد و اهتمام به نماز جماعت داشتند و قرآن خوانی آنها تعطیل نمیشد و به استادشان علاقهمند و احترام به استاد و دیگر بزرگان میگذاشتند.
آیتالله میردامادی با اشاره به اینکه صفات قناعت باید در طلاب و روحانیون باشد گفت: شهید محراب آیتالله اشرفی اصفهانی در دوران طلبگی نان خالی میخورد اما از دیگری غذا قبول نمیکرد و امام خمینی(ره) در مورد این شهید محراب گفته است: «هر وقت آقای اشرفی اصفهانی را میبینم، به یاد خدا میافتم.»
امام جماعت مسجد جامع امام رضا(ع) با بیان این که یک طلبه مهذب در جامعه موفقتر خواهد بود، تصریح کرد: طلاب و روحانیون همواره در معرض نگاههای عمومی قرار دارند و به طور حتم طلبهای که مباحث اخلاقی و معنوی در او پررنگ تر باشد، بیشتر مورد توجه مردم قرار خواهد گرفت.
سحرخیزی و مباحثههای علمی از رموز موفقیت طلاب است
آیتالله میردامادی گفت: نماز شب از رموز موفقیت انسان است و اگر کسی اهل تهجد و نافله باشد، طبق روایتی از امام صادق(ع) گرسنه و گرفتار نخواهد شد.
این نویسنده و پژوهشگر حوزوی ادامه داد: تمام مراجع معظم تقلید و علما به برکت نماز شب به مقامات عالی مذهبی و معنوی رسیدند، بنابراین طلاب از همین جوانی با نماز و نافله شب انس بگیرند.
نماینده آیتالله العظمی نوری همدانی افزود: عامل موفقیت دیگر طلاب به طوری که همه علمای صاحبنظر بدان اشاره دارند، انجام مباحثههای علمی است به طوری که هر روز درسهایی که اساتید زحمت تدریس آن را کشیدهاند، در جمع چند نفری برای یکدیگر بیان کنید که این امر هم سبب تقویت قوه سخنوری شما خواهد شد و هم در مواقعی که درس را بهخوبی نفهمیدهاید، با گفتوگوی چند نفره خواهید آموخت.
آیتالله سید باقر آیت میردامادی در پایان با تأکید بر اینکه طلاب باید قدر لباس و جایگاه و مقام روحانیت را بدانند اظهار کرد: زیرا مردم برای روحانیون، به ویژه برای علمای ربانی، مهذب، با تقوا و با سواد، احترام بسیار قائل هستند.
گفتگو از علیرضا برومند