به گزارش سایت خبری تحلیلی ذاکرنیوز به نقل از خبرگزاری مهر، کتاب «روش شناسی اجتهاد در علم اخلاق اسلامی» نوشته حجت الاسلام مصطفی همدانی به تازگی توسط موسسه انتشارات حوزه های علمیه منتشر و روانه بازار نشر شده است. این‌کتاب شامل ارائه الگوی صحیح در استنباط آموزه های اخلاقی اسلامی بر پایه قرآن و حدیث است.
تدوین پرسشها در این پژوهش بر اساس ابعاد و مؤلفه‌های الگوی اجتهاد در اخلاق اسلامی صورت گرفته است. این الگو، محصول تحقیقات و تاملات نگارنده در بحث روش شناسی اجتهاد و تهیه صدها فیش و یادداشت در این زمینه و نیز تطبیق آن بر روش اجتهاد در اخلاق اسلامی خصوصاً استفاده از تجربه قبل نگارنده در تولید آثاری در این زمینه است.
«روش شناسی اجتهاد در علم اخلاق اسلامی» با بهره از الگوی مقتضیات خاص روش اجتهاد اخلاقی، در پی پاسخ به ده پرسش است:
۱. رویکردهای کلی روش شناختی در روش اجتهاد اخلاقی چیست؟
۲. معرفت معتبر در اجتهاد اخلاقی چیست؟
۳. ابعاد مسئله اخلاقی (تحلیل موضوع و محمول) چیست؟
۴. ویژگی های مجتهد اخلاق پژوه چیست؟
۵. منابع اجتهاد اخلاقی چیست؟
۶. ادله اجتهاد اخلاقی چیست؟
۷. روش های کاوش در آیات و روایات اخلاقی برای جمع آوری ادله قرآنی و حدیثی مورد نیاز در هر بحث اخلاقی چیست؟
۸. روش های داده آمایی (گزینش، ترمیم و تنسیق اولیه ادله) در آیات و روایات اخلاقی جمع آوریشده در هر بحث اخلاقی چیست؟
۹. روش های داده پردازی (تحلیل دلالتهای ادله نقلی، عقلی، شهودی و عرفی) در آیات و روایات اخلاقی جمع آوریشده و آمایش شده در هر بحث اخلاقی چیست؟
۱۰. قواعد عام در اجتهاد اخلاقی چیست؟
این کتاب در هفت بخش ارائه شده و هریک از بخش های این تحقیق در پی پاسخ به یک یا چند پرسش از پرسش های یادشده، نوشته شده است. بخش اول، تحقیق به مبانی کلی اختصاص دارد و در پی پاسخ دادن به چهار پرسش فرعی این تحقیق از شمارۀ اول تا چهارم است. بخش دوم، وارد بحث منابع و ادله اجتهاد در اخلاق اسلامی میشود و پرسش فرعی پنجم و ششم را پاسخ می دهد. بخش سوم، به فحص و ابعاد آن تحت عنوان داده کاوی خواهد پرداخت و روش های کاوش در آیات و روایات اخلاقی برای جمع آوری ادله قرآنی و حدیثی مورد نیاز در هر بحث اخلاقی را تحلیل می کند و متکفل پاسخ به پرسش فرعی هفتم تحقیق فراروست.
بخش چهارم، آمایش آیات و روایات اخلاقی جمعآوری شده در هر بحث اخلاقی، یعنی حذف و اصلاح داده ها مانند تعیین آیات منسوخ، روایات فاقد اعتبار یا ترمیم روایات آسیب دیده را به بوته بحث خواهد گذاشت و پرسش فرعی هشتم این پژوهش را پاسخ می دهد. بخش پنجم، داده پردازی ادله نقلی (بررسی دلالت های ادله نقلی) در آیات و روایات اخلاقی جمع آوری شده و آمایش شده در هر بحث اخلاقی را تحلیل خواهد کرد و بخش نقلی از پرسش فرعی نهم را پاسخ می دهد.
بخش ششم، داده پردازی ادله غیرنقلی (بررسی دلالتهای ادله عقلی و شهودی) در هر بحث اخلاقی را تحلیل خواهد کرد و بخش عقلی از پرسش فرعی نهم را پاسخ می دهد.
بخش هفتم، قواعد عام در اجتهاد اخلاقی را معرفی خواهد کرد و پاسخ آخرین پرسش فرعی تحقیق فرارو، یعنی پرسش دهم را ارائه خواهد داد.
این پژوهش در سال ۱۴۰۳ توسط دبیرخانه حمایت از آثار پژوهشی معاونت پژوهش حوزه علمیه قم منتشر شده و در حال حاضر با ۷۲۹ صفحه و قیمت ۳۰۰ هزار تومان عرضه شده است.
