به گزارش ذاکرنیوز، سومین جلسه ستاد الگوی کشت و ستاد توسعه اقتصاد دانش بنیان با حضور سید مجتبی خیام نکویی معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، مجید ولدان رئیس پارک علم و فناوری کشاورزی و منابع طبیعی کشور، علیرضا مهاجر معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی، محسن افشارچی استاندار زنجان، تشکل‌های بخش کشاورزی و دیگر مسئولان استانی در سالن جلسات پیامبر اعظم(ص) استانداری زنجان برگزار شد.
سید مجتبی خیام نکویی، معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی اظهار داشت: موضوع غذا و امنیت غذایی در گذشته در دنیا معقوله‌ای نبود که در اولویت اول باشد، اما امروزه در کشوری مثل آمریکا مقدم بر امنیت ملی، امنیت غذایی است.
وی با بیان اینکه امروزه امنیت غذایی نقش سلاح را برای کشورهای تولید کننده ایفا می‌کنند، تصریح کرد: اگر کشوری در حوزه غذا و امنیت غذایی به وضعیت پایدار نرسد، صحبت از استقلال اقتصادی در آن کشور یک شعار است.
معاون وزیر با اشاره به وضعیت غذا در کشور عنوان کرد: در اول انقلاب جمعیت کشور 36 میلیون نفر با تولید غذای 25 میلیون تن بود، این در حالی است که با گذشت 43 سال از پیروزی انقلاب، تولید غذا به 125 میلیون تن با جمعیت 85 میلیون نفر رسیده است.
وی افزود: از زمان پیروزی انقلاب ما شاهد افزایش 100 میلیون تن غذا در کشور بودیم که 40 درصد از آن مربوط به افزایش زیر کشت و بخش دیگر مربوط به رسوخ دانش و فناوری در تولید محصولات کشاورزی بوده است.
خیام نکویی بیان کرد: ما برای ایران سال 1430 نیازمند بیش از 185 میلیون تن غذا هستیم، یعنی باید 55 میلیون تن افزایش غذا داشته باشیم و باید به دنبال گزینه‌ای باشیم که بتوانیم به یک استقلال اقتصادی در این حوزه دست پیدا کنیم.
وی با اشاره به جنگ اوکراین و روسیه تصریح کرد: این جنگ بسیاری از مسائل غذایی را برای ایران و کشورهای دنیا روشن کرد و معادلات غذایی دنیا را برهم زد.
رئیس سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی گفت: با توجه به اینکه بخش کشاورزی در کلان موضوع همواره رصد می‌شد اما در این چهار دهه، بخش کشاورزی و غذا مسئله اصلی و درجه یک کشور نبود و در اختصاص بودجه حمایت‌های لازم دیده نشده بود.
وی تصریح کرد: مسائل اخیر در دنیا نشان داد که مسئله غذا می‌تواند یک چالش بزرگ برای کشورها ایجاد کند و شاهد آن هستیم که امروزه استکبار از غذا به عنوان یک سلاح استفاده می‌کند.
وعده وزیر جهاد کشاورزی برای تحقق مطالبات کشاورزان گوجه‌کار وزیر جهاد کشاورزی: در بهترین شرایط ذخایر غذایی کشور هستیم
خیام نکویی با بیان اینکه امروز راهبرد اساسی و کلان کشور دستیابی به امنیت غذایی پایدار است و ما در بخش تولید غذا با انواع چالش روبه‌رو هستیم افزود: ضریب کم نفوذ دانش و فناوری در تولید انواع محصولات کشاورزی، نداشتن الگوی کشت برای اجرا، محدودیت منابع آبی و پایین بودن بهره‌وری، واردات بخشی از نیازهای غذایی، عملکرد ضعیف اراضی دیم، ضعف در آموزش کشاورزی، کوچک شدن اراضی کشاورزی است.
معاون وزیر جهاد ابراز داشت: میانگین ضایعات ما در بخش کشاورزی از مزرعه تا سفره 30 درصد است، یعنی 36 میلیون تن غذا به نحوی هدر می‌رود که این موضوع نیازمند یک تحول اساسی است که باید به آن توجه جدی داشت.
وی با بیان اینکه ما سالانه به طور متوسط 15 میلیارد دلار ارز کشور را در بدترین شرایط به واردات خوراک دام، طیور و نهاده‌های بخش کشاورزی اختصاص می‌دهیم عنوان کرد: متأسفانه ما 90 درصد روغن کشور را وارد می‌کنیم این در حالی است که فقط 10 درصد در داخل کشور تولید می‌شود و به طور متوسط میانگین سالیانه مصرف روغن در کشور بیش از 22 کیلو است، در حالی که در کشورهای پیشرفته این میزان 10 کیلو است.
خیام نکویی گفت: چند هزار دانشگاه و هیئت علمی مرتبط با رشته کشاورزی، 21 مؤسسه تحقیقات کشاورزی، 314 ایستگاه پژوهشی در کشور وجود دارد اما با وجود ظرفیت‌های بالا ضریب نفوذ دانش در بخش کشاورزی فقط شش درصد است.
وی افزود: با توجه به اینکه امروز تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در بخش کشاورزی به 6.5 درصد رسیده است اما این عدد مطلوب نیست و باید با توجه به ظرفیت‌های بالا در کشور بیشتر از این عدد باشد.
معاون وزیر تصریح کرد: خوشبختانه بعد از 51 سال طرح الگوی کشت در کشور تدوین شد که هدف از الگوی کشت، دستیابی به امنیت غذایی پایدار و اقتدار غذایی است و هدف ما این است به جایی برسیم که مازاد بر نیاز غذایی تولید کنیم.
امکان خودکفا شدن در تولیدات کشاورزی با افزایش 10 درصدی بهره وری
وی افزود: تدوین و اجرای نظام کشت محصولات کشاورزی زراعی و باغی مبتنی بر شرایط اقلیمی بهره‌برداری بهینه از آب و خاک و گیاه متناسب با ظرفیت‌ها و وضعیت اقتصادی کشور با رعایت کلیه مسائل علمی فنی و مدیریتی و ملاحظات زیست محیطی در راستای دستیابی به تأمین امنیت غذایی پایدار به اقتدار غذایی است.
خیام نکویی بیان کرد: آمار و اطلاعات در بخش کشاورزی دقیق نیست و از دستاوردهای الگوی کشت این است که می‌تواند اطلاعات کامل و درست ارائه دهد.
رئیس سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی تصریح کرد: 72 میلیارد مترمکعب آب در بخش کشاورزی استفاده می‌شود که با الگوی کشت می‌توان سالیانه 3 میلیون متر مکعب صرفه‌جویی کرد که در چهار سال می‌توان 12 میلیون مترمکعب صرفه‌جویی کرد.
وی افزود: 40 برنامه برای اجرای الگوی کشت پیش بینی شده است که طبق پیش بینی‌ها در شرایط خوشبینانه میزان تولید محصولات کشاورزی باید 72 تن افزایش پیدا کند و سطح زیر کشت در اراضی آبی کاهش پیدا خواهد کرد.
خیام نکویی با بیان اینکه 90 درصد محصولات زیر کشت به 15 محصول اختصاص پیدا کرده عنوان کرد: در الگوی کشت استان‌ها قطب تولید برخی از محصولات خاص خواهند شد و سهم هر کدام از استان‌ها به طور جداگانه مشخص شده است و سهم استان زنجان 2.3 درصد است.
وی افزود: روی 133 محصول کشاورزی کار شده است که طبق نتایج 90 درصد کل محصولات کشاورزی به 15 محصول اختصاص دارد که 13 محصول در استان زنجان وجود دارد که با مدیریت خوب می توان 90 درصد محصولات را به این 13 محصول اختصاص داد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه به استان‌ها الگوی طرح کشت ابلاغ شده که در چه فصلی چه رقم و محصولی کشت شود گفت: با اجرای الگوی کشت در سال نخست شاهد افزایش ضریب نفوذ از شش به 12 درصد، توسعه کشت‌دیم‌زارها، توسعه کشت دانه‌های روغنی و در نهایت صرفه‌جویی ارزی 2.2 میلیارد دلاری را خواهیم داشت.
وی تصریح کرد: لازمه دستیابی به الگوی کشت مناسب در رسیدن به اهداف تعریف شده همراهی استارت تاپ‌ها، اتحادیه‌ها تشکل‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان‌ها و هلدینگ‌های اقتصادی است.
