به گزارش ذاکرنیوز ، موضوع احتمال آغاز گفتگوهای رسمی بین مقامات سیاسی آنکارا و دمشق، توجه رسانه ها و تحلیلگران ترکیه را به سوی خود جلب کرده است.
پس از مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه، شریک اردوغان در ائتلاف جمهور یعنی دولت باغچلی ملی گرا نیز در این مورد صحبت کرد و پس از آن نیز نوبت به یکی از معاونین اردوغان رسید تا ضرورت ارتباط با سوریه را تایید کند.
حالا شواهد نشانی می دهد که در عالی ترین سطح رهبری حزب عدالت و توسعه، تمایل و اشتیاق قابل توجهی برای آغاز گفتگو بین آنکارا و دمشق وجود دارد. با این حال، هنوز هم خود رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و سخنگو و مشاور اصلی او یعنی ابراهیم کالن، در مورد این موضوع اظهار نظر نکرده اند.
از دیالوگ بلگراد تا پرچم سوزی در سوریه
در چند روز گذشته سخنان مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه درمورد دیدار با فیصل مقداد همتای سوری او در بلگراد، حواشی و واکنش های فراوانی را به دنبال آورد.
چاووش اوغلو گفته بود که آنکارا باید هر طوری شده، معارضین سوری را با دولت بشار اسد آشتی دهد. اما این سخن دیپلمات موسس آکپارتی، به مذاق معارضین خوش نیامد و آنان در شهرهای جرابلس، عفرین، عزاز و چند منطقه دیگر سوریه، از سر خشم، پرچم ترکیه را به آتش کشیدند و اعلام کردند که تحت هیچ شرایطی حاضر نیستند با دولت اسد صلح کنند.
دولت باغچلی هم سر خط آمد
دولت باغچلی رهبر حزب حرکت ملی، یک سیاستمدار راست افراطی و ملی گرای دوآتشه است که قبلاً اردوغان را حامی تجزیه ترکیه و همدست تروریست ها (پ.ک.ک) می دانست. اما او چند سالی است، همراه با اردوغان ائتلاف جمهور را تشکیل داده و حالا پشتیبان تداوم قدرت اردوغان و حزب عدالت و توسعه است.
باغچلی دیروز در یک سخنرانی عمومی ادعا کرد:«گامهای ترکیه در قبال سوریه ارزشمند و دقیق است. هیچ یک از استان هایی که در سوریه زندگی می کنند، دشمن و مخالف کشور ما نیست. همه آنها برادران ما هستند و ما بر اساس تاریخ، فرهنگ و عقایدمان پیوندهای محکمی داریم.»
باغچلی افزود: «سخنان سازنده و واقع بینانه وزیر امور خارجه کشورمان در مورد برقراری صلح بین مخالفان سوریه و رژیم اسد، فرصتی ارزشمند برای راه حل دائمی است. لازم نیست کسی از این موضوع ناراحت شود. ارتقای سطح گفت‌وگوهای امنیتی ترکیه با سوریه به سطح گفت‌وگوی سیاسی، یکی از موضوعاتی است که باید در دستور کار قرار بگیرد و چنین چیزی، بسیار مهم و قابل تامل است.»
معاون اردوغان نیز موافق است
حیاتی یازیجی نام یکی از موسسین حزب عدالت و توسعه است. یازیجی، چندان بر روی صحنه نیست و جلب توجه نمی کند. اما او معاون رهبر حزب عدالت و توسعه و یکی از مشاورین کلیدی تیم سیاسی اردوغان در حزب حاکم است.
یازیجی، یک سیاستمدار عملگرا است و در بسیاری از تصمیمات مهم حزب عدالت و توسعه در پشت پرده حضور جدی دارد و برخلاف دیگر معاونین اردوغان در آکپارتی کمتر به حضور در رسانه ها تمایل نشان می دهد.
یازیجی دیروز در گفتگو با شبکه ان.تی.وی اعلام کرد:«گفتگو با دمشق می تواند به شکل مستقیم ادامه یابد و سطح آن از سرویس اطلاعات و امنیت به سطح دستگاه دیپلماسی و معاون وزیر، ارتقا یابد. پس از جنگ داخلی که در سال 2011 در سوریه آغاز شد، ترکیه زیر بار مهاجرت بزرگی قرار گرفت. ارتش ما، با اجرای چند عملیات، تمامیت ارضی سوریه را حفظ کرد و اجازه ایجاد کریدور ترور در مرز سوریه داده نشد. در حالی که این فرآیندها در جریان بود، مذاکرات دیپلماتیک بین ترکیه و سوریه در یازدهمین سال جنگ داخلی آغاز شد. به هر حال، ما طرفدار گفتگو هستیم و معتقدیم که مهمترین گام برای حل مناقشات گفتگو است.»
معارضین چه می گویند؟
مصطفی سجاری که از او به عنوان مسئول سیاسی ارتش آزاد سوریه نام برده می شود، در مورد واکنش تند معارضین سوری اعلام کرد:«سخنان چاووش اوغلو تحریک کننده بود. او به عواطف ما بی اعتنایی کرد و سخنان خود را بدون هرگونه ملاحظات سیاسی اعلام کرد. آیا خود ترکیه حاضر است با گولن و پ.ک.ک سازش کند؟ چرا می خواهید ما را با بشار اسد آشتی دهید؟ آیا مطمئن هستید که ما نیز چنین خواسته ای داریم؟»
اما سیف ابوبکر فرمانده کل نیروهای ویژه سپاه دوم حمزه متشکل از معارضین ترکمان و عرب، سوزاندن پرچم ترکیه را محکوم کرده و اعلام کرد که این پرچم، مامن و پناه آنان بوده و درست به اندازه پرچم مورد قبول معارضین سوری مقدس است. در واقع، این فرمانده نظامی تحت حمایت آنکارا به گونه ای صحبت کرد که نشان می دهد از دید او تشکیلاتی که خود را دولت موقت معارضین نامیده و پرچمی غیر از پرچم رسمی سوریه دارد باید محترم شمرده شود.
در یک جمع بندی کلی می توان گفت، تسلیح و تجهیز بیش از یکصد هزار نفر نیروی شبه نظامی با دادن القابی همچون ارتش ملی سوریه، ارتش آزاد سوریه، دولت موقت خارج از کشور سوریه و دیگر عبارات غیررسمی و غیر قانونی، دولت ترکیه خود را در شرایط دشواری قرار داده است. تا دیروز، اردوغان از طریق هاکان فیدان رئیس سرویس اطلاعاتی میت و خلوصی آکار وزیر دفاع، از معارضین سوری می خواست هر آن چه در توان دارند به کار گیرند تا دولت بشار اسد را ساقط کنند. اما حالا آنکارا به دنبال یک چرخش ناگهانی است و می خواهد معارضین را اقناع کند تا از گزینه مذاکره با دمشق دفاع کنند!
یکی دیگر از نکات مهمی که آنکارا از آن غافل مانده، این است که اغلب افرادی که از سوی دولت اردوغان به عنوان معارض سوری شناخته می شوند، افرادی هستند که از ارتش و نهادهای نظامی، امنیتی و سیاسی سوریه گریخته اند و بعضاً تسلیحات، اسناد و امکانات فراوانی را با خود به غارت برده و از سوی دولت رسمی دمشق، به عنوان مجرم فراری شناخته می شوند.
در نتیجه باید به این نکته توجه کرد که دولت سوریه، تحت چه شرایطی حاضر است به درخواست ترکیه، با این افراد پشت میز مذاکره بنشیند.
نفربر پیشرفته ای که در عکس زیر مشاهده می شود، یکی از تازه ترین نمونه های ادوات و تسلیحاتی است که از سوی سازمان صنایع دفاعی تحت امر ریاست جمهوری ترکیه در اختیار معارضین سوری قرار گرفته است.
در پایان لازم است به یک نکته مهم در مورد حمایت تسلیحاتی دولت اردوغان از معارضین سوری اشاره شود.
باید گفت، مقامات ترکیه در حالی از اشتیاق خود برای عادی سازی رابطه با دمشق پرده برداری می کنند که در اکانت های متعلق به فرماندهان شبه نظامیان مخالف اسد، اخبار و مطالبی منتشر شده که نشان می دهد آنکارا، پیشرفته ترین سلاح ها، امکانات ادوات و نفربرهای خود را در اختیار آنان گذاشته است.
لذا به جرات می توان گفت، این متناقض ترین صحنه از سیاست آنکارا در قبال بحران سوریه است. به همین خاطر است که به قول مهمت علی گوللر، تحلیلگر مشهور ترکیه، آن چه می تواند ضامن حسن نیت ترکیه در برابر سوریه باشد و اعتماد بشار را به دنبال بیاورد، این است که ترکیه در اقدامی عاجل و بدون تعلل و معطلی، تمام قرارگاه های ارتش آزاد سوریه را منحل کرده و دست از حمایت از معارضین مسلح بردارد.
