به گزارش ذاکرنیوز ، محققان بانک گیاهی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران با همکاری محققانی از آلمان و دانشگاه فردوسی مشهد طی پژوهشی کروموزوم‌های میوزی جنس پیاز در ایران با تمرکز بر بخش آکانتوپراسوم ( Acanthoprasum) را مورد مطالعه قرار دادند. نتایج این پژوهش معرفی جنس پیاز به عنوان یک جنس مدل در مطالعات بررسی رفتار کروموزوم ها در تقسیم جنسی را تایید می‌کند.
جنس پیاز (Allium L.) با بیش از 150 گونه مختلف، بزرگترین جنس از تک لپه ای های گلبرگ‌دار در ایران است. سیر، موسیر، پیاز خوراکی، تره، پیازچه و والک تعدادی از گونه‌های زراعی و اقتصادی این جنس در ایران هستند.
در نتیجه سال‌ها فعالیت میدانی محققان بانک گیاهی این مرکز، کلکسیونی از حدود 500 جمعیت مختلف از گونه‌های وحشی این جنس از رویشگاه‌های طبیعی جمع‌آوری و در مزرعه تحقیقاتی به صورت زنده کشت و نگهداری می‌شوند. بسیاری از این نمونه‌ها انحصاری ایران هستند و در هیچ کشور دیگری در دنیا وجود ندارند. چنین کلکسیونی در دنیا کم‌نظیر است. نمونه‌های زنده این کلکسیون برای مطالعات تکمیلی و کاربردی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
پیش از این در نتیجه مطالعات مورفولوژیکی، سیتوژنتیکی و مولکولی نمونه‌های این کلکسیون گونه A. schisticola به عنوان گونه جدید از ایران به دنیا معرفی شده است.
داده‌های کاریولوژیکی که با مطالعه تقسیم می‌توز و میوز حاصل می‌شوند برای شناسایی دقیق نام علمی، تعیین روابط فیلوژنتیکی، زیست‌شناسی تولید مثلی و برنامه‌های اصلاحی اطلاعات سودمندی را فراهم می‌کنند.
در نتیجه مطالعات آزمایشگاهی که توسط دکتر علیرضا دولتیاری، عضو هیئت علمی بانک گیاهی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران، انجام شد؛ داده‌های میوزی برای 105 فرد از 33 جمعیت از 23 گونه مختلف از این جنس در ایران فراهم شد. عدد پایه کروموزومی، فراوانی کیاسما، اشکال مختلف کروموزومی در متافاز I و همچنین نوع و درصد ناهنجاری‌های میوزی برای این تاکسون‌ها مشخص شد. قابل ذکر اینکه داده میوزی برای 21 گونه مطالعه شده در این تحقیق برای اولین بار در دنیا گزارش می‌شود.
داده‌های این تحقیق نشان می‌دهند که تغییرات عددی کروموزومی (دیس پلوییدی و پلی پلوییدی) نقش کم رنگی در تکامل زیر جنس Melanocrommyum ایفا کرده‌اند. این داده‌ها فرضیه قبلی مبنی بر ارتباط بین یک تقسیم جنسی آشفته و تولید مثل رویشی در بعضی از گونه‌های این جنس را با تردید مواجه می‌کند.
در مجموع، نتایج این پژوهش معرفی Allium به عنوان یک جنس مدل در مطالعات بررسی رفتار کروموزوم‌ها در تقسیم جنسی تأیید می‌کند. داده‌های این تحقیق با همکاری محققانی از آلمان و دانشگاه فردوسی مشهد در مجله بین‌المللی Plant Biosystems چاپ شده است.
