به گزارش ذاکرنیوز جمعیت از جمله مسائل مهم روز در کشور است. قریب به یک دهه است که کاهش تولد زنگ خطر کم‌جمعیتی را به صدا درآورده است. رشد جمعیت بستگی به میزان زاد و ولد دارد و زاد و ولد هم به میزان ازدواج و تشکیل خانواده وابسته است. در واقع می‌توان گفت جمعیت از یک زنجیره به هم متصل تشکیل می‌شود که اگر هر کدام از این حلقه‌ها جدا شود، قطعاً در روند افزایش جمعیت، اختلال ایجاد می‌شود.
سیاست‌ها و تبلیغات وسیع برای کنترل جمعیت، که طی ۳۰ سال اخیر در کشور جریان داشت، به تدریج باعث تغییر فرهنگ عمومی و تمایل به فرزند کمتر شده است.
خراسان شمالی هم از این قاعده مستثنی نبوده و تحت تأثیر فرهنگ عمومی موجود در کشور قرار دارد. درحال حاضر جمعیت استان یک میلیون نفر در قالب حدود ۲۱۰ هزار خانواده است که از این میزان ۴۴ درصد در روستاها ساکن هستند.
جمعیت و بحث خانواده به عوامل زیادی بستگی دارد و این عوامل یکی دو تا نیستند که به راحتی بتوان با راهکارهای ساده و کوتاه مدت آن را برطرف کرد.
تبلیغات گسترده سبک زندگی غربی در رسانه‌ها و پمپاژ فرهنگ غیرایرانی و غیراسلامی، ضعف در حوزه اقتصاد، عدم آموزش صحیح به خانواده‌ها، ترویج فرهنگ تک یا دو فرزندی، کندی اجرای قوانین حمایتی به‌ویژه در بانک‌ها و… دست به دست هم داده تا وضعیت به اینجا برسد.
جمعیت همچون اقتصاد، فرهنگ و… از مهم‌ترین مؤلفه‌های قدرت یک کشور به شمار می‌رود و همان طور که برای این مؤلفه‌ها در سطح کلان و در سطوح پایین‌تر برنامه ریزی صورت می‌گیرد، بودجه تخصیص می‌یابد و همکاری دستگاه‌ها انجام می‌شود، در بحث جمعیت نیز همه این کارها با قوت و شدت بیشتر نیاز است.
کاهش ۷.۲ درصدی نرخ باروری در خراسان‌شمالی نسبت به سال گذشته
علی زاهدی نیا، مدیرکل ثبت احوال خراسان شمالی چهارشنبه ۲۳، فروردین در جمع اصحاب رسانه اظهار داشت: در سال گذشته ۱۲ هزار و ۹۸۷ واقعه ولادت در استان ثبت شد که این رقم نسبت به سال ماقبل ۷.۲ درصد کاهش دارد.
وی با بیان اینکه در یک دهه اخیر میزان ولادت در استان رو به کاهش بوده است، خاطرنشان کرد: البته نرخ ولادت استان در سال‌های اخیر از میانگین کشوری بالاتر بوده است، سال گذشته نرخ ولادت در استان ۱۴.۱ در هزار بود که براساس داده‌های آماری این میزان در کشور ۱۲.۹ در هزار ثبت شد.
وی گفت: در سال گذشته ۳ هزار و ۲۷ ولادت از مادران ۳۰ تا ۳۴ ساله ثبت شده است و ۲ هزار و ۶۴۲ واقعه ولادت هم مربوط به مادران ۲۰ تا ۲۴ سال ثبت شده است.
درست است که در سال‌های اخیر، نرخ ولادت در استان نسبت به کشور، بالا بوده است اما در مقایسه با سال گذشته، شاهد روند کاهشی هستیم که اگر برای بهبود وضعیت تلاشی نشود، شرایط وخیم‌تر خواهد شد.
تسهیلات فرزندآوری به تمام شهرستان‌های استان تعلق گرفت
از جمله مواردی که بسیاری از خانواده‌ها به عنوان دلیل خود در مقابل فرزند آوری مطرح می‌کنند، مسئله اقتصاد است. در دین اسلام خداوند وقتی توصیه به فرزند آوری می‌کند، از انسان پشتیبانی می‌کند و عهد می‌کند که او را از فضل خویش غنی می‌کند.
در جامعه اسلامی نیز باید قوانین و مقررات به گونه‌ای طراحی شوند که مشوق‌هایی در این حوزه تدارک دیده شود.
در مسئله اقتصاد بانک‌ها باید تسهیلات و وام‌هایی که برای فرزند آوری در نظر گرفته شده را پرداخت کنند و کم‌کاری نکنند.
زهرا معینی، مدیرکل امور بانوان استانداری خراسان شمالی فروردین ماه سال جاری در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: با پیگیری‌های مستمر استاندار خراسان شمالی و در راستای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، تمام شهرستان‌های استان مشمول دریافت تسهیلات فرزندآوری شدند.
معینی ادامه داد: تسهیلات فرزندآوری مشروط به نرخ باروری شهرستان محل زادگاه پدر یا فرزند زیر ۲.۵ است و تمام شهرستان‌های استان مشمول دریافت تسهیلات فرزندآوری هستند.
مدیرکل امور بانوان استانداری خراسان شمالی خاطر نشان کرد: در حال حاضر نرخ باروری در شهرستان‌های راز و جرگلان ۲.۲۲، شیروان ۱.۹۲، جاجرم ۱.۹۱، مانه و سملقان ۲.۵، بجنورد ۲.۲۴، اسفراین ۲.۲۱، گرمه ۲.۲۱، آشخانه ۲.۲۲ و فاروج ۲.۳۸ است.
کم کاری‌ها در پرداخت وام فرزندآوری
طبیعی است در شرایطی که نرخ باروری در تمام شهرستان‌های استان زیر نرخ معین باشد، این تسهیلات شامل همگان شود. اما گویی وضعیت پرداخت تسهیلات مناسب نیست تا جایی که صدای اعتراض استاندار هم بلند می‌شود.
فراهم آوردن امکانات برای بخش زنان نیز از جمله مواردی است که نباید نادیده گرفته شود. وقتی سخن از قانون و تسهیلات و… می‌شود طبیعتاً باید قبل از این موارد، تمهیدات لازم در خصوص احداث بیمارستان زنان و زایمان، تجهیز زایشگاه‌های استان و… اندیشیده شود.
در شرایط حساس کنونی که با اتلاف هر روز، به تهدید بحران جمعیت نزدیک می‌شویم، برخی با احداث بیمارستان زنان و زایمان در محل تعین شده مخالفت می‌کنند.
محمدرضا حسین نژاد، استاندار خراسان شمالی سه شنبه ۲۲ فروردین سال جاری در ستاد جوانی جمعیت خراسان شمالی، اظهار کرد: گزارش بانک‌های عامل در خصوص پرداخت تسهیلات فرزندآوری و ازدواج اقناع کننده و رضایت بخش نیست.
استاندار خراسان شمالی گفت: ورود استانداری به بانک‌هایی که از پرداخت تسهیلات ممانعت می‌کنند انجام خواهد گرفت.
وی فرهنگ سازی و تبلیغات برای فرزندآوری را بسیار مهم دانست و گفت: اهتمام مدیران استان در این حوزه ضروری است.
ضعف بانک های خصوصی در پرداخت وام فرزندآوری
قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در ۲۴ مهرماه ۱۴۰۰ در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. طبق این قانون، علاوه بر بانک‌های دولتی و غیر دولتی، بانک‌های خصوصی و مؤسسات اعتباری نیز باید در پرداخت وام فرزندآوری پای کار بیایند.
مشخصاً اگر تاکنون بانک‌ها به طور صحیح به وظیفه خود عمل می‌کردند، شاهد این نارضایتی نبودیم. طبق ابلاغیه بانک مرکزی، عدم اجرای هریک از بندهای آن تخلف محسوب شده و در مراجع ذیصلاح قابل پیگیری است.
حسین شریفیان، سرپرست کمیسیون هماهنگی بانک‌های خراسان شمالی پنجشنبه ۲۴ فروردین در جمع خبرنگاران اظهار داشت: سال گذشته حدود ۱۲ هزار فقره وام فرزندآوری به مبلغ ۵۲۰ میلیارد تومان به متقاضیان استان پرداخت شد.
شریفیان تاکید کرد: براساس اعلام بانک مرکزی در راستای قانون جوانی جمعیت جدای از بانک‌های دولتی و غیردولتی، بانک‌های خصوصی و مؤسسات اعتباری نیز موظف به پرداخت وام فرزندآوری هستند.
ضرورت کار فرهنگی مناسب در راستای افزایش جمعیت
پرونده مسئله کم‌جمعیتی تنها با فراهم کردن امکانات و تجهیزات و یا پرداخت تسهیلات بسته نمی‌شود. اصلاح این روند، نیازمند برنامه ریزی و اجرای رویدادها و برنامه‌های فرهنگی در جهت اطلاع رسانی گسترده به جامعه در زمینه بحران جمعیت و فرهنگ سازی برای داشتن جمعیت جوان است.
تجارب نشان می‌دهد که فرهنگ سازی رخ نمی‌دهد مگر اینکه مردمی سازی انجام شده و مردم پای کار بیایند. مردم باید در مسائل جمعیتی، نقش آفرین شده و حضور یابند و درک کنند که اگر جمعیت کاهش یابد، همه اعضای جامعه آسیب خواهند دید.
رسانه نقش بسزایی در تغییر سلایق مردم دارد. همانطور که دشمن برای تغییر ذائقه مردم ما مدام در حال تولید محتواست و در شبکه‌های اجتماعی و ماهواره‌ای به خورد چشم و گوش آنها می‌دهد، باید چندین برابر کار رسانه‌ای تمیز در داخل کشور ارائه شود تا اثر این دشمنی‌ها را خنثی کرده و فرهنگ ایرانی_اسلامی دوباره در جامعه احیا شود.
