به گزارش ذاکرنیوز، دکتر علی باکویی عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس، فارغ التحصیل دکتری فیزیک هسته ای و ذرات بنیادی از دانشگاه دولتی مسکو در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: بحران آب روز به روز در حال افزایش است و این نگرانی باعث توجه بیشتر مسئولان کشورها به این موضوع شده است.
وی با بیان اینکه به همین دلیل در دنیا از این بحران آب به «جنگ آب» تعبیر می کنند، گفت: کاهش منابع آبی، گرم شدن دمای زمین و کاهش بارندگی ها این نگرانی را نیز بیش از پیش می کند به طوریکه برخی ها معتقدند که در سال ۲۰۲۵ ، دو سوم مردم دنیا مشکل کمبود آب را احساس خواهند کرد.
وی با تاکید بر اینکه بحران آب، یک مشکل جهانی است، گفت: اما این خطر، ایران را بیشتر از سایر کشورها تهدید می کند زیرا اقلیم ایران خشک است و بحران آب در کشور ما مقداری شدید تر از متوسط جهانی است.
به گفته وی، اما با این وجود، سرانه مصرف آب کشورهای اروپایی ۷۰-۹۰ متر مکعب و در ایران ۱۷۰ متر مکعب در سال است که این موضوع به الگوی مصرف آب در کشور ما بر می گردد و باید اصلاح شود. همچنین مصرف آب در بخش کشاورزی ایران نیز نسبت به سایر کشورها به طور قابل ملاحظه ای بیشتر است.
باکویی با بیان اینکه فناوری هسته ای همانند سایر فناوری ها برای حل مشکل بحران آب می تواند کمک کننده باشد ، گفت: مقام معظم رهبری هم به موضوع اصلاح الگوی مصرف اشاره کردند و به فرهنگ سازی های مصرفی نیز تاکید می کنند.
وی با تاکید بر اینکه باید به دنبال روشهایی برای خروج از بحران آب باشیم، بیان کرد: اصلاح الگوی مصرف، استفاده از روشهای جایگزین و کشف منابع جدید با استفاده از فناوری ها از جمله راهکارهای مقابله با بحران آب به شمار می روند؛ کشورهایی مانند ژاپن، هند و ... که به آبهای آزاد دسترسی دارند به دنبال کشف منابع جدید آبی بوده اند و این موضوع از گذشته مرسوم بوده ؛ زیرا بخش عظیمی از کل مساحت کره زمین را آب اقیانوس ها فرا گرفته و این منبع خوبی برای تامین آب به شمار می رود.
«فناوری هسته ای» راهکاری برای برون رفت از بی آبی
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با بیان اینکه شیرین سازی آب اقیانوس ها و دریاها بسیار پر هزینه است، گفت: از این رو کشورهایی همچون عربستان توانسته اند با ساخت مجتمع های عظیم آب شیرین کن، آب دریا را قابل شرب کنند. همه کشورهایی که به آبهای آزاد دسترسی دارند می توانند با استفاده از فناوری هسته ای به عنوان یکی از فناوری های کاربردی و پیشرفته برای حل بحران آب، به این مسئله ورود کنند.
همه کشورهایی که به آبهای آزاد دسترسی دارند می توانند با استفاده از فناوری هسته ای به عنوان یکی از فناوری های کاربردی و پیشرفته برای حل بحران آب، به این مسئله ورود کنند
وی با اشاره به اینکه ایران نیز از این قضیه مستثنی نیست و می بایست نیروگاههای هسته ای را برای شیرین سازی آب راه اندازی کند، بیان کرد: در حال حاضر یک نیروگاه هسته ای در بوشهر مستقر شده که علاوه بر تولید برق، شیرین سازی آب را هم انجام می دهد.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس تاکید کرد، به عنوان کشوری که در بحران آبی قرار دارد توان شیرین سازی آب دریا با فناوری هسته ای را داریم.
به گفته باکویی، بر اساس اسناد بالادستی، بارها اشاره شده که باید ۲۰ هزار مگاوات برق کشور از طریق راکتورهای هسته ای تامین شود و این نیروگاه ها می توانند برای شیرین سازی آب نیز بکار گرفته شود. از این رو ایران پتانسیل راه اندازی راکتورهای هسته ای برای تولید برق و آب قابل شرب را دارد که در این مصوبه به آن اشاره شده است.
وی خاطر نشان کرد: در قلب راکتورهای هسته ای، انرژی حرارتی تولید می شود و در مکانیزم این سیستم، فعل و انفعلاتی صورت می گیرد که انرژی این فعالیت ها با آب خارج می شود وگرنه به مرحله انفجار می رسد. در ادامه آب گرمی که از راکتور خارج می شود به توربین باز می گردد و برق تولید می شود اما در این میان بیش از ۳۰ درصد انرژی حرارتی آب تلف می شود که این انرژی تلف شده می تواند آب قابل شربی را در اختیار قرار دهد.
ایران ظرفیت راه اندازی ۲۰ نیروگاه هسته ای برای شیرین سازی آب دارد
فارغ التحصیل دکتری فیزیک هسته ای و ذرات بنیادی از دانشگاه دولتی مسکو با بیان اینکه ایران ظرفیت راه اندازی ۲۰ نیروگاه هسته ای برای تولید برق و شیرین سازی آب دریا را دارد، ادامه داد: در واقع این ۳۰ درصد را می توان در راستای تولید آب، به بهره برداری رساند. تولید همزمان برق و حرارت، توجیه کاملا اقتصادی دارد زیرا از اتلاف انرژی جلوگیری می کند.
وی با بیان اینکه البته که لازم بود سال های پیش این فناوری را برای تامین آب و برق در کشور اجرایی می کردیم، گفت: اما اکنون هم دیر نیست و باید از این تکنولوژی بهره ببریم.
باکویی با بیان اینکه فناوری هسته ای، جزء فناوری های «های تک» است، گفت: همه کشورها در راستای رسیدن به انرژی هسته ای تلاش و به صورت مستقل فعالیت می کنند تا به این انرژی دست بیابند.
وی گفت: در واقع کشورهای داری این فناوری علاقمند انحصاری شدن این فناوری درکشورشان هستند از این رو با هر کشوری چون کشور ما در صدد استفاده از این فناوری بطور مستقل باشد مخالفت می کنند.
دلایل مخالفت کشورها برای عدم استفاده از انرژی هسته ای برای شیرین سازی آب دریا و تولید برق
علاوه بر پتانسیل استفاده از انرژی هسته ای برای تامین آب و برق، امکان ساخت تجهیزات مورد نیاز آن نیز در کشور توسط محققان ایرانی به صورت صد درصدی وجود دارد؛ همچنین استفاده از این فناوری برای کشور درآمدزایی خواهد داشت
وی با تاکید براینکه علاوه بر پتانسیل استفاده از انرژی هسته ای برای تامین آب و برق، امکان ساخت تجهیزات مورد نیاز آن نیز در کشور توسط محققان ایرانی به صورت صد درصدی وجود دارد، بیان کرد: انرژی هسته ای یک مزیت برای کشور محسوب می شود و به دلیل اینکه توانایی ساخت آن در کشور وجود دارد کشورهای انحصار طلب برای ما مرتب مانع تراشی می کنند. استفاده از فناوری هسته ای برای تولید آب و برق برای کشور درآمدزایی دارد.
باکویی همچنین با اشاره به کاربری های متعدد انرژی هسته ای گفت: از مازاد انرژی هسته ای بعد از شیرین سازی می توان برای گرم سازی شهرهای سرد کشور بهره برد.
وی استفاده از انرژی هسته ای برای شیرین سازی آب را در کشور ضروری دانست و تاکید کرد: البته که همزمان باید مدیریت مصرف آب اصلاح شود وگرنه به تنهایی کمک کننده نخواهد بود. روند شیرین سازی آب با استفاده از راکتورهای هسته ای هیچ ضرری ندارد زیرا بر اساس تقطیر در راکتور شیرین سازی می پذیرد.
وی تاکید کرد: کشور ما مشکل مدیریت آب دارد و سازمان های متولی باید به این مهم توجه کنند؛ اما به نظر من هنوز سازمان ها به صورت جدی وارد این قضیه نشدند زیرا هنوز ما در عافیت به سر می بریم و تا دچار مشکلات حاد نشویم وضعیت همین است.
استفاده از فناوری هسته ای برای کشف منابع آب زیرزمینی
باکویی در ادامه به موضوع ایزوتوپ های هسته ای اشاره کرد و گفت: بحث دیگری که در حوزه فناوری هسته ای مطرح است استفاده از «ایزوتوپ رادیواکتیو» برای ردیابی آب های زیرزمینی و چشمه ها است.
فارغ التحصیل دکتری فیزیک هسته ای و ذرات بنیادی از دانشگاه دولتی مسکو با بیان اینکه در حال حاضر از این ایزوتوپ ها در پزشکی استفاده می شود، گفت: از این رادیوایزوتوپ ها می توان برای شناسایی منابع آبهای زیرزمینی، محاسبه حجم و عمق آنها، میزان و منشاء آلودگی ها، محل تلاقی آبهای شور و شیرین و کشف چشمه های آبی زیرزمینی استفاده کرد.
وی اضافه کرد: تکنیک های هسته ای تکنیک های دقیق و قابل استنادی هستند؛ تاکنون از ایزوتوپ برای کشف آبهای زیرزمینی کشور استفاده نشده ولی راهکار بسیار خوبی است.
فارغ التحصیل دکتری فیزیک هسته ای و ذرات بنیادی از دانشگاه دولتی مسکو افزود: همچنین از این روش می توان جلوی نشت لوله های انتقال آب را گرفت زیرا این ایزوتوپها می توانند نشتی آب را شناسایی کنند و این خود به تنهایی یک روش مدیریتی آب است.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه استفاده از انرژی های خورشیدی به جای سوخت های فسیلی و هسته ای اولویت برای رفع بحران آبی باشد بهتر نیست، گفت: ما باید از همه راهکارهای فناورانه بهره ببریم و نباید تمام تخم مرغ ها در یک سبد بگذاریم البته که استفاده از فناوری هسته ای نباید مانع از بهره وری از روشهای دیگر مانند خورشیدی باشد و باید همزمان از این فناوری ها برای خروج از بحران آب بهره برداری شود.
استفاده از گداخت هسته ای برای تامین انرژی
باکویی تاکید کرد: البته که باید برای تامین انرژی به سراغ همه انرژی ها همچون انرژی خورشیدی برویم؛ دانشمندان بر این باورند که تا چند سال اینده با توجه به مشکلاتی همچون اتمام سوخت های فسیلی یکی از بزرگترین منابع انرژی جهان گداخت هسته ای به شمار می رود و اگر خواستار دستیابی به تکنولوژی های پیشرفته هستیم باید برای استفاده از انرژی حاصل از گداخت هسته ای برنامه ریزی جدی داشته باشیم و توانایی علمی آنرا هم داریم.
وی افزود: توانایی استفاده از نیروگاههای گداخت هسته ای می تواند ما را قادر به استفاده از منبع ارزان انرژی مشابه آنچه که در خورشید رخ می دهد بسازد. در گداخت هسته ای نیاز به سوخت و غنی سازی اورانیوم نداریم و منبع آن ایزوتوپ های هیدروژن موجود در آب های آزاد است. از این رو استفاده از فناوری شکافت هسته ای برای تامین برق و شیرین سازی آب دریاهای مقدمه ای برای بهره گیری از گداخت هسته ای بشمار می آید.
