فلسفه ایجاد شهرک ثامنالائمه (درودگران) به مساحت ۱۴۰ هکتار که ۸۰ هکتار آن در فاز عملیاتی قرار دارد ایجاد ارزشافزوده از صنعت چوب و مبلمان و تمرکز این صنعت در یک نقطه از استان بود که بر همین اساس به دلیل سابقه دیرینه قم در این صنعت از این شهرک بهعنوان " قطب چوب و مبلمان" کشور یاد میشود اما این که چنین عنوانی با شرایطی که عملا بر آن حاکم است چه اندازه تطابق دارد خود مساله دیگری است.
بر همین اساس و در طول ۸ سال گذشته برای تمرکز فعالیت واحدهای صنعت چوب، افزایش ظرفیت اشتغال و رونق تولید و با اعمال سیاستهای تشویقی از سوی مسوولان استانی بهتدریج تعدادی از واحدهای مستقر در داخل شهر و بهویژه بازار معروف به کاسه گران بهعنوان محور صنعت چوب و مبلمان قم، در آنجا مستقر شدهاند.
باگذشت نزدیک به یک دهه از استقرار کارگاههای چوب و مبلمان در شهرک ثامنالائمه(ع)، فعالان اقتصادی این صنعت از برآورده نشدن انتظارات خود از این شهرک تخصصی و ادامه مشکلات پیرامون تولید و اشتغال گله مند هستند.
در حالی یکی از دغدغههای اصلی درودگران قم ایجاد یک واحد مدرن نمایشگاهی برای معرفی و عرضه محصولات به مشتریان داخلی و خارجی است که این شهرک حتی از ابتداییترین زیرساختهای خدماتی مانند بوفه، مسجد و باجههای عابر بانک نیز محروم است.
به همین منظور و افزایش انتقادات فعالان این صنف نسبت به ادامه فعالیت در شهرک ثامنالائمه(ع) خبرنگار ایرنا، به جمع آنها رفت تا از نزدیک شنونده دغدغه درودگران استان باشد.
توقع درودگران قمی از شهرک تخصصی ثامن برآورده نشد
یکی از صاحبان واحد تولیدی این شهرک گفت: شهرک ثامن توقعات فعالان صنعت و چوب و مبلمان را برآورده نکرده است و اغلب تولیدکنندگان از تصمیمی که برای انتقال به این شهرک گرفتهاند دلزده شدند.
وی بیان کرد: این جاده خاکی، مسیر اصلی دسترسی شهرک ثامن است و ۷۰ درصد کارگران و خودروهای حمل بار از این جاده تردد میکنند.
وی افزود: جاده خاکی تا انتهای نوقطار ادامه امتداد دارد و از کنار قلعهها و کورههای آن میگذرد در روزهای بارانی سال دچار آبگرفتگیهای شدید میشود و کارگران و کارفرمایان شهرک ثامن مجبور میشوند تا از بزرگراه قم-گرمسار بهصورت خلاف و در یک حرکت بسیار خطرناک خود را به شهرک برسانند.
وی گفت: این مسیر دسترسی به دلیل عدم روشنایی در طول شب کاملا تاریک میشود و معضلات آن نسبت بهروز دوچندان میشود.
یکی دیگر از کارگران شهرک ثامن قم نیز گفت: من روزی ۴ مرتبه مجبور به عبور از این مسیر ناایمن و خطرناک هستم و در طول دو سال گذشته خودروی شخصی من به شدن مستهلکشده است.
وی عنوان کرد: درصورتیکه بخواهیم از مسیر عوارضی خود را به شهرک برسانیم باید برای هر بار عبور از آن مبلغ ۲ هزار و ۵۰۰ تومان پرداخت کنیم که برای قشر ضعیفی مانند ما گران است.
به گفته وی، وقتی میخواستند آنها را از بازار کاسه گران به این شهرک منتقل کنند، قول تامین زیرساختها و رونق کسبوکار را داده بودند، چیزی که در ۸ سال گذشته شاهد آن نبودهاند.
"تبعیدگاهی در برهوت"
یکی از کارکنان شهرک ثامنالائمه(ع) نیز با انتقاد از کمبود تابلوهای راهنمای مسیر برای هدایت مسافران و تاجران به شهرک، اظهار داشت: بارها از شهرهای دیگر برای بازدید از این شهرک میهمان دعوت کردهایم که در حوالی شهر قم سردرگم شده و با دشواری خود را به اینجا رساندهاند.
وی اضافه کرد: در این شهرک نه خبری از خدمات ابتدایی است، نه آنتن دهی موبایل مناسب و نه مسیر ایمنی برای دسترسی وجود دارد، گاهی احساس میکنیم در برهوتی ما را تبعید کردند و به ورطه فراموشی سپردهشدهایم.
او بیان کرد: در طول ۸ سال گذشته بارها از سوی شرکت شهرکهای صنعتی برای جایگاههای نصب تابلو، پایههای فلزی جوش دادند اما تابلویی بر آنها نصب نشده و فقط علمک های آن در طول زمان فرسوده شدهاند.
وی گفت: در ۲ سال گذشته بهقدری در نصب تابلو در ورودیهای این شهرک تعلل شده که تاکنون چند مرتبه پایههای فلزی به سرقت رفته و فقط آثاری از محل بریدگیهای آن باقیمانده است.
اشتغال ۴ هزار نفر در صنعت چوب و مبلمان قم
عضو هیات مدیره صنف درودگران قم نیز گفت: ۴ هزار تن در صنایع مربوط به چوب و مبلمان استان قم مشغول فعالیت هستند.
تقی توسلی اضافه کرد: پکیج کاملی از محصولات صنعت چوب قم تولید میشود و به تمام شهرهای کشور صادر میشود.
وی اظهار داشت: فعالان صنعت چوب قمی که نسبت به رونق تولید، افزایش ظرفیتهای اشتغال و بهبود فضای کسبوکار دلنگران بودند از ۸ سال قبل کارگاههای تولیدی خود را از سطح شهر به این شهرک منتقل کردند.
وی افزود: این افراد اگر میخواستند سرمایههای خود را در فعالیتهای واسطهای و دلالی صرف میکردند سوی که میبردند بدون شک چندین برابر بیشتر از وضعیت کنونی بود.
توسلی ادامه داد: فعالان این عرصه به امید رونق صنعت چوب و مبلمان به این شهرک منتقل شدند و در اینجا متمرکز شدند اما هنوز رشدی که مسوولان وعده آن را داده بودند را لمس نمیکنند.
فقدان زیرساختهای خدماتی در شهرک ثامن
یکی از اعضای فعالان این شهرک نیز اظهار کرد: خبری از زیرساختهای خدماتی در شهرک ثامن وجود ندارد و در تمام مساحت ۸۰ هکتاری شهرک حتی یک بوفه، رستوران، باجه بانک، مسجد و دیگر امکانات رفاهی و خدماتی وجود ندارد.
وی ادامه داد: به دلیل عدم استقرار زیرساختهای خدماتی استقبال فعالان صنعت چوب و مبلمان باقیمانده در سطح شهر برای انتقال به این شهرک فروکش کرده است.
این شهروند قمی عنوان داشت: عدهای از سرمایهگذارانی که به این شهرک منتقل شدند از تصمیمی که گرفتند پیشمان شده و خواستار بازگشت به خیابان کاسه گران میباشند.
قانون معافیت هفتساله مالیاتی در شهرک ثامن اجرا نمیشود
یکی از سرمایهگذاران صنعت چوب مبلمان در شهرک ثامن نیز گفت: بر غم اینکه طبق قانون باید شهرکهای صنعتی ۷ سال معاف از پرداخت مالیات باشند اما این اتفاق تاکنون شامل حال واحدهای تولیدی شهرک چوب و مبلمان قم نشده است.
وی تصریح کرد: تمام واحدهای تولیدی چوب و مبلمان قم از پرداخت مالیات که مبلغ بسیاری زیادی میباشد رنج میبرند.
این شهروند قمی گفت: هرسال ۱۲ میلیون تومان بر سقف مالیات واحدهای تولیدی این شهرک افزودهشده است.
وی خاطرنشان کرد: دارایی استان قم واحدهای این شهرک که از برق ۵۰ آمپر استفاده میکنند را مشمول ارزشافزوده کرده که بههیچعنوان منصفانه نیست.
او تاکید کرد: همچنین درصد حق بیمه در رستههای صنفی چوب و مبلمان نباید متفاوت باشد چرا که ماهیت تمام فعالیتهای صنعت چوب و مبلمان مشترک است.
این فعال در عرصه صنعت چوب قم تصریح کرد: راه اصلی شهرک قنوات ادامه بزرگراه قم-گرمسار است که به انتهای ۵۵ متری بلوار عمار یاسر متصل میشود و مشخص نیست که چرا فاصله کوتاه باقیمانده از این محور به بهرهبرداری کامل نمیرسد.
وی عنوان داشت: به دلیل نبود راهی اصلی ما مجبور به تردد از راه فرعی هستیم و عبور و مرور از این جاده خاکی مشکلساز است.
مشکل مواد اولیه
یکی دیگر از صاحبان واحدهای تولیدی چوب و مبلمان قم گفت: مشکل مواد اولیه از مشکلات مهم این صنعت است و امکان تامین آن با ارز دولتی وجود ندارد.
وی خاطرنشان کرد: خرید مواد اولیه باقیمتهای هنگفت برای ادامه فعالیت تولیدی و قیمت تمامشده کالا توجیهپذیر نیست.
او بیان کرد: حتی درصورتیکه ما بتوانیم مواد اولیه را نیز تامین کنیم به دلیل اینکه پشتیبانی خاصی از تولید صورت نمیگیرد با شکل دیگری از مشکلات روبهرو خواهیم شد.
وی تاکید کرد: بسیاری از واحدهای تولیدی این شهرک با ظرفیتی بسیار کمتر از ظرفیت واقعی مشغول ادامه فعالیت هستند و در کارگاهی که ظرفیت اشتغال ۳۰ کارگر را دارد فقط ۳ نیرو مشغول فعالیت میباشد.
واگذاری زمین روی تپه
یکی از سرمایهگذاران شهرک ثامن قم نیز بیان داشت: شرکت شهرکهای صنعتی قم باوجوداینکه بسیاری از اراضی فاز نخست شهرک خالی است، زمینهایی را در فاز دو به متقاضیان جدید واگذار میکند که فاقد زیرساختهای ابتدایی است.
او تاکید کرد: شرکت شهرکهای صنعتی قم برخی از اراضی که اخیرا واگذار کرده عملا بر روی تپه ماهورها قرار دارد که مسطح کردن آنها بین ۱۵ تا ۵۰ میلیون تومان اعتبار نیاز دارد.
وی خاطرنشان کرد: مسطح کردن تپه ماهورها برای واحدهای کارگاهی بالای ۲ هزار متر، ۹۵ میلیون تومان هزینه در بردارد درحالیکه طبق قانون وظیفه تسطیح بر عهده شرکت شهرکها میباشد.
وی بیان کرد: شرکت شهرکهای صنعتی قم از واگذاری زمین در متراژ کوچک خودداری میکند درحالیکه بسیاری از متقاضیان سرمایهگذاری در شهرک ثامن توانایی خرید کارگاههای بالای ۲ هزار متر را ندارند.
او اظهار داشت: در انتهای فاز دو شهرک ثامن ۱۸ باب کارگاه ۶۰۰ متری در حال احداث است درحالیکه ۱۸۰ سرمایهگذاری متقاضی دریافت اراضی کوچکمقیاس ۶۰۰ متری در داخل فاز نخست شهرک میباشند.
هزینه نگهداری از شهرک کجا مصرف میشود
یکی از فعالان این شهرک نیز گفت: شرکت شهرکهای صنعتی قم ماهانه به ازای هر یک مترمربع از واحدهای کارگاهی ۵۰۰ هزار تومان هزینه نگهداری از تولیدکنندگان دریافت میکند.
به گفته وی، شرکت شهرکهای صنعتی قم ۵ سال است که هزینه نگهداری از واحدهای تولیدی دریافت میکند اما معلوم نیست این مبالغ در کجا مصرف میشود.
وی ادامه داد: وضعیت پیادهروهای شهرک ثامن نمونه بارزی از این مساله است که هزینههای نگهداری دریافت شده از تولیدکنندگان صرف امورات جاری نشده است.
آنقدری که مشکلداریم؛ تولید نداریم
یکی از تولیدکنندگان چوب و مبلمان قمی نیز عنوان کرد: کارگاهی که میتوانست با ۳۰ نیرو مشغول کار باشد امروز فقط ۵ کارگر را به خود میبیند.
او اضافه کرد: آن مقداری که ما در این شهرک مشکلداریم، تولید نداریم و حمایتهای لازم از سوی نهادهای دولتی از بخش خصوصی صورت نمیگیرد.
وی ادامه داد: با وضعیتی که در صنعت چوب و مبلمان وجود دارد بهزودی بسیاری از تولیدکنندگان مجبور خواهند شد تا کارگاههای خود را تعطیل کرده و بهسوی دلالی این صنعت هدایت شوند.
وی همچنین خاطرنشان کرد: بسیاری از تولیدات واحدهای صنعتی به دلیل شیوع کرونا در ابتدای سال در انبار دپو شده و خریداری برای آنها وجود ندارد.
این تولیدکننده قمی اظهار داشت: کرونا آسیب جبرانناپذیری را صنعت چوب قم وارد کرده است، بهترین بازار برای صنعت شب عید بود که امسال کووید ۱۹ فاتحه آن را خواند.
وی افزود: اگر دولت دغدغه حفظ اشتغال را دارد باید شرایط ارائه تسهیلات ارزانقیمت را فراهم کند، در حال حاضر بانکهای استان تعامل و همکاری لازم را به خرج نمیدهند.
همچنین ایجاد ارزش افزوده و پایه ریزی صنایع مکمل برای ثبت برند قم یکی از فلسفه های وجودی ایجاد شهرک چوب و مبلمان قم بود که به گفته برخی از فعالان این صنعت این مهم محقق نشده است.
شهرک ثامن مشکل راه دسترسی ندارد
مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی قم اما نگاه متفاوتی دارد.
"اسرافیل شعاعی" در واکنش به انتقادات از نبود امکانات و زیرساخت ها، اظهار داشت: شهرک ثامنالائمه(ع) یکی از زیباترین شهرکهای صنعتی کشور است که تمام زیرساختهای خدماتی در آن شکلگرفته و مشکلی ازنظر فعالیت و جهش تولید ندارد.
وی با اشاره به مشکل راه دسترسی که یکی از دغدغههای اصلی تولیدکنندگان قمی است، گفت: مسیر دسترسی اصلی این شهرک از محور قم-گرمسار است که طبق استانداردهای وزارت راه و شهرسازی ایجادشده است.
شعاعی اضافه کرد: در آینده نیز محور قم- گرمسار به انتهای ۵۵ متری بلوار عمار یاسر متصل میشود و دسترسیهای شهرک افزایش مییابد.
وی افزود: جاده خاکی که عدهای کارگران مبادرت به تردد از آن میکنند بههیچوجه مسیر دسترسی این شهرک نیست و ازنظر شرکت شهرکهای صنعتی قم رسمیت ندارد.
شعاعی تاکید کرد: تمام شهرکهای صنعتی کشور برای بالندگی و رونق بیشتر خواستار دسترسی از آزادراه هستند درحالیکه این مساله در قم برعکس است و تولیدکنندگان راه فرعی غیر ایمن را ترجیح میدهند.
رایزنی برای اختصاص وام کمبهره به صنایع چوب و مبلمان
وی همچنین تصریح کرد: برای اختصاص وام با کارمزد ۱۲ درصد به صنایع چوب و مبلمان استان قم مشغول رایزنی با مقامات اقتصادی استان و کشور هستیم.
شعاعی گفت: در این طرح کارگاههای تولیدی به ازای هر کارگری که در ایام کرونا آنها را اخراج نکرده باشند ۱۲ میلیون تومان وام دریافت میکنند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: واگذاری زمین در قطعات زیر هزار متر از سیاستهای شرکت شهرکهای صنعتی قم است و ۸۰ قرارداد جدید واگذاری اراضی کوچکمقیاس بستهشده است.
گزارشی از دریافت عوارض از کارگران ثامن دریافت نکردهام
مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی قم عنوان کرد: توجیه کارگران این شهرک برای استفاده از مسیر جاده خاکی بهجای مسیر ایمن محور قم-گرمسار، دریافت عوارض در عوارضی قم-کاشان است درحالیکه تاکنون هیچ گزارشی برای ما در این رابطه ارسال نشده است.
وی اضافه کرد: با همکاری با پلیسراه و راه و شهرسازی قم عوارضی قم-کاشان هیچ هزینهای از کارگران و فعالان شهرک ثامن دریافت نمیکند.
شعاعی همچنین بیان کرد: مشکل آنتن دهی موبایل و اینترنت در شهرک ثامن دیگر وجود ندارد و بهندرت مکانی را میتوان یافت که در آن قدرت آنتن مخابرات یا اینترنت همراه کند باشد.
وی بیان داشت: این شهرک از سال ۹۰ وارد چرخه فعالیت شده و تاکنون ۲۷۰ قرارداد بهرهبرداری در آن منعقدشده و ۹۰ واحد در ۳۵ هکتار از مساحت ۸۰ هکتار فاز عملیاتی این شهرک ۱۴۰هکتاری فعال میباشد.
توضیحات مدیرعامل شهرکت های صنعتی قم در حالی است که فعالان صنعت چوب و مبلمان قم بدرستی تاکید دارند دست کم در سال "جهش تولید" و در شرایطی که تحریم های ظالمانه و یکجانبه آمریکا و به تبع آن کشورهای غربی علیه ملت ایران، همه کسب و کارها را بشدت تحت تاثیر خود قرار داده است، برای تحقق اهداف تولیدی استان و حفظ و ارتقا جایگاه این صنعت ریشه دار در قم، باید بیش از پیش اقداماتی ملی و استانی صورت گیرد تا فعالان عرصه تولید و اشتغال، شاهد باشند مساله بهبود فضای کسب و کار، اصلاحات بانکی، گمرکی و مالیاتی به سمت تولیدکننده متمایل میشود بگونهای که اثر مثبت بهبود شرایط اقتصادی را به شکل ملموس و بدون نیاز به زبان پیچیده آماری و یا افق های تعریف شده روی کاغذ، احساس کنند و ببینند همه چیز با یک افتتاح و درود و بدرود رسمی خاتمه نمییابد بلکه یک فعالیت همه جانبه در سطح دستگاه های استان برای رفع مشکلات و همچنین هر چه بهتر و رونق بیشتر این شهرک و صنعت درودگری قم به جریان می افتد./