به گزارش ذاکرنیوز، گروه جامعه، تا پیش از کرونا همیشه در خردادماه موضوع لو رفتن سوالات امتحان نهایی یکی از خبرهای داغ بود. این سوالات عموماً پیش از برگزاری امتحانات لو می رفت و هر چه بحث تاثیر سوابق تحصیلی در کنکور داغ می شد، گروه هایی که بازار دسترسی به سوالات امتحان نهایی و فروش پاسخ و سوال ها را می گرداندن بیشتر می شدند تا سال ۹۷ که دیگر با تغییر شیوه ارسال سوالات به مراکز برگزاری امتحان نهایی امکان دسترسی بهب سوالات قبل از امتحانات صفر شد.
تا قبل از امتحانات نهایی خرداد ۹۷، سوالات امتحان نهایی در قالب سی دی به مناطق آموزش و پرورش ارسال می شد و در بخشی قرنطینه می شد اما تکثیر سوالات و حتی بخش قرنطینه قابل نفوذ بود. از خرداد ۹۷ با تغییرات جدید، سوالات صبح همان روز امتحان به صورت الکترونیکی به حوزه ها ارسال می شود و رمز سوالات در اختیار حوزه ها قرار می گیرد تا سوالات را خود چاپ کنند و فرصتی برای درز سوالات نباشد.
اما کمی شیوه متقلبان تغییر کرد. فروش سوالات و جواب ها که عموماً یا از طریق تلگرام و یا اینستاگرام صورت می گیرد حالا شکل دیگری پیدا کرد. همزمان با آغاز امتحانات سوالات لو می رفت و در بازه زمانی امتحان جواب ها با ابزارهای خاصی در اختیار دانش آموزان نشسته سر جلسه امتحان می رسید. البته نمی توان گفت این تقلب ها خیلی گسترده بود و روزگار کرونا هم کمی این بحث را به حاشیه برد تا امسال که در همین آزمون امتحانات نهایی دی ماه خبر از لو رفتن سوالات امتحانی و دسترسی به پاسخ ها در زمان برگزاری امتحانات رسید.
حالا بحث جاسوس‌افزارها ست که ابزارهای خیلی کوچکی هستند که در خودکار هم می توانند جاسازی شوند جاسازی می‌شوند و چندین کانال تلگرامی خیلی واضح سوالات و جواب ها را حین امتحان در دسترس دانش آموزان می گذارند. اما چرا دوباره متقلبان و سوداگران در این وادی وارد میدان شدند تا به هر طریقی از این امتحانات و نمره های ۲۰ دانش آموزان کسب درآمد کنند؟
هامون سبطی دبیر کارگروه آموزش دیده بان شفافیت و عدالت کشور در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص موارد پیش آمده در امتحانات نهایی دی ماه و تقلب هایی که صورت گرفته در خصوص چگونگی جلوگیری از بروز چنین اتفاقاتی گفت: این را باید از کسانی که در صندلی تصمیم گیری نشسته اند بپرسید و کسانی که تخصص و اعتبار در زمینه قضایی و امنیتی دارند. اما این طور می توانم بگویم که بروز هر جرمی اولین دلیلش این است که ما انگیزه لازم را به فرد داده ایم. تا زمانی که فلسفه وجودی امتحانات نهایی همان بود که از قدیم برایش در نظر گرفته شده بود یعنی راهی گرفتن دیپلم. ما با این پدیده روبرو نبودیم. متاسفانه متولیان آموزش و پرورش وقت از اضطراب و رقابت ورود به دانشگاه ها استفاده کردند و خواستند امتحانات نهایی یک اهرم فشار استرس زایی برای ورود به دانشگاه شود تا به این وسیله کتاب های درسی اهمیت پیدا کنند.
بروز هر جرمی اولین دلیلش این است که ما انگیزه لازم را به فرد داده ایم. تا زمانی که فلسفه وجودی امتحانات نهایی همان بود که از قدیم برایش در نظر گرفته شده بود یعنی راهی گرفتن دیپلم. ما با این پدیده روبرو نبودیم. متاسفانه متولیان آموزش و پرورش وقت از اضطراب و رقابت ورود به دانشگاه ها استفاده کردند و خواستند امتحانات نهایی یک اهرم فشار استرس زایی برای ورود به دانشگاه شود تا به این وسیله کتاب های درسی اهمیت پیدا کنند
وی افزود: در حال حاضر چون تنها حرف آن شده که نمرات امتحانات نهایی ممکن است برای ورود به دانشگاه تأثیر داشته باشد، زمینه بروز تقلب نیز فراهم شده است. حرفی که در رسانه ها درباره تأثیر نمرات امتحان نهایی برای ورود به دانشگاه ها مطرح می شود هنوز نه آئین نامه‌ای و نه اجرا شده است و شما می بینید تا پیش از این اگر ما بحث تقلب ها را فقط در خردادماه شاهد بودیم، گروه تقلب ساز در امتحانات نهایی دی ماه نیز شروع به قدرت نمایی کردند و می توان پیش بینی کرد در خرداد سال آینده به راحتی سوالات در دسترس قرار بگیرد.
سبطی تأکید کرد: برای جلوگیری از بروز چنین مشکلی باید زمینه فساد را برچید. باید فرایندهای مستمر به استعدادهای تحصیلی دانش آموزان در متوسطه اول اهمیت پیدا کند نه اینکه آموزش و پرورش دنبال تأثیر سوابق تحصیلی در کنکور باشد.
وی درباره این که در آزمون های سمپاد نیز به دلیل اهمیتی که برای والدین این مدارس دارند، شاهد گونه دیگری از تقلب هستیم، اظهار داشت: تقلب هایی که در سمپاد اتفاق می افتد را به سادگی می توان جلویش را گرفت. راهش این است که طراحان سمپاد که از کتاب های خودشان در آزمون استفاده می کنند، برکنار شوند واز آنها توضیح خواسته شود. در آزمون های سمپاد مشکل این است که عده‌ای به دلیل اینکه طراحان کتاب های استعدادهای تحصیلی هستند و می دانند از کتاب هایشان در این آزمون سوال ها عین به عین می آید، از این فضا استفاده می کنند.
دبیر کارگروه آموزش دیده بان شفافیت و عدالت کشور در پاسخ به این سوال که ما شاهد این هستیم که تقلب ها در کنکور به ندرت اتفاق می افتد. آیا ابزارهایی که برای تقلب در امتحانات نهایی استفاده می شود قابل استفاده برای کنکور نیست؟ گفت: دو دلیل دارد که در کنکور تقلب به ندرت صورت می گیرد و این روش ها کاربرد ندارد. یکی اینکه زمان و مکان آزمون ها محدود است و خیلی راحت تر می شود امنیت را برقرار کرد. در امتحانات نهایی هم مکان ها بسیار گسترده است و هم زمان. ضمن اینکه تقریباً سه ماه از سال با برگزاری امتحانات نهایی روبرو هستیم اما در کنکور چهار روز و در سمپاد دو روز با این امتحانات روبرو هستیم. نکته دیگر اینکه ماهیت سوالات امتحان نهایی با کنکور متفاوت است. در تحقیقاتی که دانشگاه فرهنگیان با دانشگاه تهران انجام داده است، مشخص شد که ۸۰ درصد سوالات امتحان نهایی حافظه محور است. این در حالی است که تنها کمی بیش از ۳۰ درصد سوالات کنکور حافظه محور است و بیشتر سوالات کنکور چالشی و تحلیلی است. در نتیجه گروه های پاسخگو در تقلب ها در فرصت کم نمی توانند به سوالات کنکور پاسخ دهند. حتی اگر به سوالات در همان زمان دسترسی پیدا کنند. در حال حاضر دسترسی به سوالات چه امتحان نهایی و چه کنکور پیش از جلسات تقریباً به صفر رسیده است. در حین جلسات است که این گروه های تقلب ساز و پاسخگو به سوالات دسترسی پیدا می کنند.
وی افزود: چون سوالات امتحانات نهایی حافظه محور است و جوابشان در حد یک جمله و حتی یک کلمه است، به راحتی می توانند در بازه زمانی امتحان جواب ها را به متقلبین برسانند.
وی در پاسخ به پرسش دیگری درباره اینکه این ابزارهای جدیدی که در اختیار متقلبان است در چه ابعادی است که نمی توان آنها را شناسایی کرد، خاطرنشان کرد: خیلی از این ابزار اصلاً کالای ممنوعه نیستند. مثلاً در حد یک رکوردر صدا و حالا فرض کنید همین ها در حد یک دکمه کوچک شوند و یک سیم کارت داخل آن قرار گیرد که فرد می تواند داخل ماسک یا خودکار خود جاسازی کند. یک سری هدفن ها هم هستند که داخل مجرای گوش به گونه‌ای قرار می گیرند که اصلاً دیده نمی شوند مثل سمعک های غیرقابل دیدن. این ها غیر مجاز نیستند و از وقتی ماجرای تأثیر قطعی معدل در کنکور مطرح شد، روانه بازار شدند و در کانال های تلگرامی هم افراد زیادی هستند که برای تقلب ها افراد را جذب می کنند که این کانال های تلگرامی هم قابل ردیابی نیستند همه اینها دست به دست هم می دهد تا بگوییم باید جلوی بروز فساد را از ریشه گرفت.
