به گزارش ذاکرنیوز به نقل از روزنامه "دی ولت" آلمان، اتحادیه اروپا می خواهد حدود 100 افسر پلیس را به ارمنستان بفرستد تا بر آتش بس در مرز با آذربایجان را که قبلاً بارها نقض شده نظارت کنند.
به این ترتیب در آینده، اتحادیه اروپا میخواهد با قدرت بیشتری برای صلح بین ارمنستان، جمهوریهای شوروی سابق و آذربایجان در قفقاز که دههها دشمن یکدیگر بودهاند، مشارکت کند.
بر اساس اطلاعات روزنامه "دی ولت" وزرای خارجه اتحادیه اروپا می خواهند دوشنبه آینده در این باره تصمیم بگیرند که یک هیئت غیرنظامی برای نظارت بر آتش بس و وضعیت امنیتی در منطقه مرزی بین ارمنستان و آذربایجان تشکیل دهند. این ماموریت در ابتدا برای دو سال برنامه ریزی شده است.
عملیات جدید اتحادیه اروپا، که رسماً مأموریت اتحادیه اروپا در ارمنستان (EUMA) نامیده می شود، حداکثر 100 نیرو را شامل می شود و عمدتاً متشکل از افسران پلیس است که توسط کشورهای اتحادیه اروپا اعزام شده اند. بر اساس یک سند داخلی سرویس اقدام خارجی اروپا (EEAS) که در اختیار روزنامه دی ولت قرار دارد، تمرکز این ماموریت در ارمنستان اعتمادسازی، مشاهده و نظارت و امنیت برای مردم است.
این سند همچنین در مورد خطرات احتمالی ماموریت جدید هشدار می دهد، زیرا نیروهای حافظ صلح روسیه نیز در منطقه حضور دارند . با توجه به استقرار موقت حدود 40 ناظر اتحادیه اروپا در ارمنستان در ماموریتی موسوم به (EUMCAP) ظرفیت نظارت اتحادیه اروپا در ارمنستان) که از 14 اکتبر تا 19 دسامبر 2022 به عنوان پیشتاز مأموریت نظارتی در این کشور آغاز شده است در این سند آمده است: مسکو از حضور اتحادیه اروپا در منطقه عصبانی است و ناظران مرزی روسیه بارها از انجام وظایف ناظران اتحادیه اروپا جلوگیری کرده اند.
به گفته محافل دیپلماتیک، برنامه عملیاتی EUMA قرار است تا 20 فوریه هماهنگ شود و پس از آن ماموریت می تواند آغاز شود. ماموریت ناظر اتحادیه اروپا به طور رسمی کل خاک ارمنستان را تحت پوشش قرار می دهد، اما به گفته دیپلمات ها تمرکز باید به وضوح بر روی منطقه مرزی باشد.
آرارارت میرسویان، وزیر امور خارجه ارمنستان، در نامه ای به تاریخ 27 دسامبر 2022، اتحادیه اروپا را به این مأموریت دعوت کرد. چنین دعوتی (رضایت کشور میزبان) به طور کلی پیش نیاز مأموریت های اتحادیه اروپا در نظر گرفته می شود. این مأموریت جدید نظارت بر مرز اتحادیه اروپا عمدتاً بر اساس ابتکار فرانسه است.
وضعیت در مرز بین ارمنستان و آذربایجان در حال حاضر به شدت متشنج است، زیرا هواداران محیط زیست آذربایجان از ماه دسامبر کریدور لاچین، مسیر اصلی تدارکاتی جمهوری خودخوانده قره باغ کوهستانی را اشغال کرده اند، که به گفته دولت ارمنستان، منجر به تنگناهای چشمگیر عرضه می شود. در 13 سپتامبر سال گذشته، شدیدترین درگیری بین آذربایجان و ارمنستان از زمان آغاز جنگ دو سال پیش آغاز شد.
جمهوری آذربایجان در ماه سپتامبر، اراضی ارمنیها را در منطقه مرزی جنوب شرق این کشور گلوله باران کرد. در 15 سپتامبر، آتش بس عمدتاً با میانجیگری آمریکا به توافق رسید. علی اف، رئیس جمهور آذربایجان و پاشینیان نخست وزیر ارمنستان در 6 اکتبر در دیدار با میشل، رئیس شورای اتحادیه اروپا و ماکرون رئیس جمهور فرانسه در پراگ بر به رسمیت شناختن تمامیت ارضی یکدیگر تاکید کردند. حالا باید دید ارزش این توافق چقدر است.
مرز بین آذربایجان و ارمنستان از زمان شوروی هرگز به درستی مشخص نشده است. هم وضعیت منطقه قره باغ کوهستانی و هم مسیرهای حمل و نقل آذربایجان به ترکیه از طریق خاک ارمنستان مورد مناقشه است. قره باغ کوهستانی که اکثرا ارمنیها در آن زندگی میکنند، در سال 1991 استقلال خود را از آذربایجان اعلام کرد . با این حال، از زمان جنگ 2020، آذربایجان کنترل بخش بزرگی از منطقه را در اختیار داشته است.
روسیه تاکنون به عنوان قدرت محافظ ارمنستان در نظر گرفته شده است. ارمنستان از نظر اقتصادی و نظامی کاملاً به روسیه وابسته است که یک پایگاه نظامی در گیومری ایجاد کرده و نیروهای مرزی در این کشور مستقر کرده است. با این حال، در حال حاضر مشخص نیست که مسکو هنوز تا چه حد مایل است با توجه به آغاز جنگ اوکراین به ارمنستان متعهد باشد. از سوی دیگر ترکیه در کنار آذربایجان است که از نظر نظامی بسیار برتر از ارمنستان است.
از سوی دیگر، نقش اتحادیه اروپا در این میان دوسویه است: ارمنستان، که دارای یک دولت منتخب دموکراتیک است، احساس می کند نه تنها از سوی مسکو، بلکه از سوی بروکسل تنها گذاشته شده است. به همین دلیل است که وزرای خارجه اتحادیه اروپا می خواهند یک هیئت نظارتی به منطقه بفرستند. با این حال، افسران پلیس اتحادیه اروپا اجازه دخالت ندارند. از سوی دیگر، اتحادیه اروپا حداقل از زمان سفر اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا در آگوست 2022 به آذربایجان که بارها به درگیری با ارمنستان دامن زده است، همکاری نزدیک تر با این کشور را در دستور کار قرار داده است.. دلیل همکاری نزدیک تر، مشارکت جدید انرژی است که تامین گاز اروپایی ها از آذربایجان را تضمین می کند.